Chất béo không bão hòa là một trong những chất dinh dưỡng quan trọng góp phần cung cấp năng lượng cho cơ thể.
Khi đề cập đến chất béo, một số người cho rằng nó sẽ có tác động xấu đến sự hoạt động của tim mạch, hệ tuần hoàn nói chung. Tuy vậy, mọi người nên phân biệt rõ ràng đâu là chất béo có lợi và chất béo có hại. Chẳng hạn như chất béo bão hòa và chất béo chuyển hóa là những loại nên hạn chế sử dụng; trong khi đó chất béo không bão hòa lại tốt cho sức khỏe. Bài viết dưới đây sẽ đề cập thêm một số thông tin cụ thể liên quan đến chất béo có lợi để mọi người cùng tham khảo.
Mục lục
Khái niệm chất béo không bão hòa
Chất béo không bão hòa hay còn gọi là chất béo tốt là dạng chất béo có một hay nhiều liên kết đôi. Chúng được tạo ra bởi quá trình hấp thụ và chuyển hóa nguồn dinh dưỡng từ các loại thực phẩm hàng ngày. Loại chất béo này có những lợi ích nhất định về mặt sức khỏe cho cả trẻ nhỏ và người trưởng thành nếu sử dụng một cách đầy đủ trong chế độ ăn uống.
Chất béo không bão hòa là gì?
Cụ thể, nó không chỉ hỗ trợ thực hiện chức năng của một số cơ quan nhất định trong cơ thể mà còn cung cấp chất dinh dưỡng thiết yếu như A, D, E, K. Chất béo không bão hòa còn có thể cải thiện vấn đề kháng insulin để ổn định đường huyết khi tăng quá cao. Đồng thời, nó cũng góp phần giảm độc tố từ các gốc tự do và giúp tăng cường miễn dịch cho cơ thể.
Chất béo không bão hoà là chất béo được sử dụng trong chế độ ăn Eat Clean giảm cân
Phân loại chất béo không bão hòa
Về phân loại, chất béo không bão hòa tồn tại dưới 2 dạng chính là chất béo không bão hòa đơn và chất béo không bão hòa đa.
Chất béo không bão hòa đơn
Trong điều kiện nhiệt độ thường, chất béo không bão hòa đơn thể không xảy ra hiện tượng đông đặc. Những thực phẩm chứa nhiều loại chất béo này có thể kể đến như: bơ đậu phộng, các loại quả hạch (hồ đào, hạnh nhân, hạt điều,…) hay dầu olive,… Việc bổ sung chất béo đơn vào thực đơn ăn uống hàng ngày sẽ mang đến tác dụng tích cực trong việc giảm nồng độ cholesterol trong máu, từ đó ngăn ngừa nguy cơ mắc bệnh tim mạch; đồng thời hỗ trợ kiểm soát hội chứng đái tháo đường tuýp 2.
Các loại quả hạch chứa khá nhiều chất béo đơn thể
Chất béo không bão hòa đa
So với chất béo đơn thì chất béo đa thể lại có sự ổn định kém hơn, dễ bị oxy hóa trong môi trường bình thường. Loại chất béo không bão hòa đa thể thường có trong các loại hạt ngũ cốc, dầu thực vật,… Chất béo đa cũng có khả năng hỗ trợ ngăn ngừa khả năng mắc các bệnh liên quan đến tim mạch. Ngoài tồn tại dưới dạng axit béo không bão hòa đa thể thường (gọi tắt là PUFAs) thì nó còn có được biết đến khi kết tinh thành các loại axit béo đa thể đặc biệt như Omega-3 và Omega-6.
Dầu thực vật chứa nhiều chất béo đa thể tốt cho sức khỏe
Cả Omega-3 và Omega-6 đều có khả năng giúp cơ thể tổng hợp prostaglandin – một chất hỗ trợ lưu thông máu và cải thiện các vấn đề tim mạch. Trong đó, Omega-3 đặc biệt tốt cho sự phát triển não và mắt của trẻ nhỏ nên nhiều phụ huynh thường bồi dưỡng loại axit béo này để tăng cường trí não và đề kháng cho các bé. Chúng có thể được tìm thấy nhiều trong các loại hải sản như cá hồi, cá trích, cá thu, cá ngừ,… Bên cạnh đó, nó cũng có thể có tác dụng tích cực với những vấn đề như đau cứng khớp, chống bệnh mạch vành, ổn định huyết áp,…
Đối với axit béo Omega-6 cũng – một dạng của chất béo không bão hòa đa khác cũng có khả năng hạn chế nguy cơ mắc bệnh tim mạch bởi nó có thể kiểm soát được mật độ cholesterol xấu tích tụ trong cơ thể; đồng thời còn có thể hỗ trợ kháng viêm khá tốt. Loại axit béo này có nhiều trong đậu phộng, hạt hướng dương, cải dầu,… Như mọi người cũng có thể thấy, các loại dầu này thường ở dạng lỏng trong nhiệt độ phòng vì các liên kết đôi trong cấu trúc axit béo đa thể có thể bị uốn cong và gập lại. Một số sản phẩm có gốc dầu như sốt salad hay sốt mayonnaise cũng có chứa nhiều chất béo không bão hòa đa Omega-6.
Tham khảo:
Lưu ý khi sử dụng những thực phẩm chất béo không bão hòa
Tuy công dụng của chất béo không bão hòa với sức khỏe là rất tốt, nhưng người dùng cần cân nhắc liều lượng vừa đủ trong chế độ ăn uống của mình. Nó cung cấp 9 calo/gram như các loại chất béo khác, vậy nên khi bạn liên tục nạp số lượng lớn loại chất béo sẽ gây ra tình trạng dư thừa calo, từ đó gây ra nguy cơ béo phì do không kiểm soát được cân nặng. Cũng vì vậy, các chuyên gia dinh dưỡng khuyến cáo chúng ta không nên tiêu thụ quá 30% tổng lượng calo từ chất béo để đảm bảo sức khỏe, đặc biệt là những bệnh nhân tim mạch có vấn đề về cân nặng hoặc đang trong quá trình giảm cân.
Chỉ nên sử dụng vừa đủ lượng chất béo không bão hòa và chú ý bảo quản chúng ở nơi khô ráo
Đồng thời, mọi người cũng cần chú ý về vấn đề bảo quản loại chất béo này vì nó thường có thời gian sử dụng ngắn hơn. Để đảm bảo tính dinh dưỡng ổn định, sản phẩm chất béo cần được bảo quản tránh ánh sáng trực tiếp, thoáng mát và cất vào tủ lạnh khi đã mở hộp. Bên cạnh đó, khi chế biến thức ăn cũng hạn chế sử dụng chúng ở nhiệt độ quá cao vì có thể làm đứt gãy các liên kết đôi, từ đó tạo thành những chất có hại cho sức khỏe thay vì cải thiện sức khỏe.
Hy vọng thông qua bài viết liên quan đến chất béo không bão hòa trên đây đã mang đến cho mọi người các thông tin hữu ích và cách lựa chọn những thực phẩm có chứa chất béo tốt để sử dụng hàng ngày.
